Lentekriebels bij Mens en Dier!

Lente! Je krijgt dat gevoel al wanneer midden in februari de zon een dagje schijnt en het kwik boven de 10 graden uit komt. Maar nu is het echt zo ver. Lammeren en veulens in de wei, de kip loopt met jonge kuikens en overal worden de tuinen flink aangepakt. En de vogelliefhebber? Die ringt zijn of haar eerste jongen…

Mits hij met de seizoenen mee kweekt natuurlijk. Want bij sommige (binnen)kwekers is het kweekseizoen juist afgelopen. Degenen die buiten kweken zijn in elk geval gebonden aan de wisseling der jaargetijden. De langere dagen, en de warmte zorgen ervoor dat de vogels in broedstemming komen. Dit wordt verder gestimuleerd door de betere beschikbaarheid van voedsel. Dit doen we in de volière door de hoeveelheid eivoer (en/of insecten) op te voeren en eventueel door een uitgebreidere zadenmengeling aan te bieden. Als er dan ook nog nestgelegenheid beschikbaar komt, zijn, naast de vogelkwekers, ook de vogels niet meer te houden en gaan alle knoppen op groen.

Voor elk wat wils

Vogelnesten zijn er in alle soorten en maten, afhankelijk van de vogelsoort. Vogels als kanaries en sijzen maken een komvormig nest. Veel tropische vogels maken een ‘bol’ die helemaal dicht is behalve het deel waar de ouders in en uit komen vliegen. Het nest kan in een nestkorfje of -kast worden gemaakt of hij wordt tussen de struiken gewoven. Doe het ze maar eens na! De meeste kromsnavels (parkieten en papegaaien) maken geen nest en broeden gewoon op een laagje houtsnippers of ander materiaal in de nestkast.

Emancipatie?

Ook de taakverdeling tussen man en pop verschilt veel per soort. Bij neophema’s zoals turquoisine- en splendidparkieten doet het vrouwtje de opvoeding: zij bebroedt de eieren en houdt de jongen warm, terwijl manlief zorgt dat er eten op de plank komt voor haar en de jongen. Wanneer hij rust zit hij in de buurt van het nest ‘op wacht’. De eveneens Australische valkparkiet is een stuk geëmancipeerder: man en pop hebben dezelfde taken maar wisselen elkaar hierbij af. De ene partner broedt overdag, de ander ’s nachts en beiden voeren ze de jongen.

En de verzorger?

Terwijl de vogels al dit werk doen, een nest maken, de eieren bebroeden en de jongen grootbrengen, kan de vogelhouder natuurlijk niet zomaar achterover leunen. Hij of zij zorgt voor schoon voer en water, inspecteert de nestkasten (geen achterblijvers die we een beetje moeten bijvoeren en zit er geen luis in de blokken?), en doet op jonge leeftijd een ring om de poot van de jongen, zodat ze later herkenbaar zijn. Hiervan wordt vaak een administratie bijgehouden.

Eer van je werk!

En wat is er dan mooier, dan dat al dat werk beloond wordt met een paar flinke jongen op stok! En dan dat zorgzame gedrag van de ouders, wanneer de jongen net zijn uitgevlogen… Het voeren van de jongen buiten het nest en hoe ‘vaders’ in paniek naar de bodem vliegt als één van die stuntelige kinders weer eens naar beneden is gevallen…

Kom kleine, vlug weer omhoog!